Lering ende Vermaeck
Ontgroei nieuwsbrief nr. 10 - september 2024
Onze tijdspanne staat voor veel mensen in het teken van een hedonistisch consumptisme. De algoritmen van de sociale media en streamingdiensten en de ontelbare influencers vertellen 'ons' hoe we onze behoefte aan genot moeten vervullen. Het is enorm verleidelijk om daar als een soort zombie gedachteloos in mee te gaan.
Het verschijnen van het spel Daybreak en de aanstaande Kinderboekenweek brachten de redactie op de gedachte om je een mozaïek aan inspiratie voor een zinvolle en toch bevredigende vrijetijdsbesteding voor te schotelen - in de trant van het middeleeuwse 'lering ende vermaeck'.
Sprekers en onderzoekers gezocht
Via onze Ontgroei-appgroep ontvingen we een paar interessante oproepen:
1. Een tijdelijke, parttime onderzoeksbaan 'Het waarderen van 'reparatie' in rechtvaardige arbeidsovergangen in de regio Rijnmond'
2. De Amsterdam Academy of Architecture zoekt sprekers voor de cursus 'Reading the City in Time of Post Growth'
3. Het Post-growth Innovation Lab van de Universidade de Vigo is op zoek naar een PhD om te onderzoeken hoe een circulaire economie die geworteld is in consumentenrechten geplande veroudering kan stoppen, e-waste kan beteugelen en kan bijdragen aan een duurzame postgrowth samenleving.
Iets voor jou?
Hoe verhalen en spellen de wereld van kinderen (groen) kunnen kleuren
Wat is de invloed van boeken en spellen op de ontwikkeling van kinderen? En kunnen we dat ook richting duurzaamheid, milieubewustzijn en een gezonde sociaal-emotionele ontwikkeling sturen? Geen lijstje met boeken of spellen (zie elders) maar een pedagogisch inkijkje - in vogelvlucht - hoe lezen en (spellen) spelen kinderen beïnvloeden.
Monique van Deursen, fervent lezer
Where do the children play?
Op weg naar het bos moet ik langs een drukke straat, met op de hoek een peuterspeelzaal.
Steeds als ik er langs loop, vraag ik me af hoe het is om daar te spelen: achter dat hek, op gekeurde speeltoestellen die op plastic gras staan, met de herrie van de voorbij rijdende auto’s als constante achtergrondmelodie. En mijn gedachten dwalen af naar het ‘rijk’ van mijn jeugd op het platteland. Naar het bos dat met zijn ontelbare planten, wortels en takken het perfecte decor vormde voor onze zelfverzonnen verhalen. Naar het magische winterlandschap dat wij met onze fantasie en daadkracht tot leven wekten. Een hutje, straatjes, een dorp. Vrijwel alles bleek mogelijk.
Waar kunnen kinderen dat tegenwoordig nog ervaren?
Verena Grill
Postgroei in spelvorm
Als je deze nieuwsbrief leest, is de kans groot dat je achter de ontgroei-gedachte staat. Wat zou het mooi zijn als we dat in de nabije toekomst kunnen realiseren!
Stel je dat eens voor! Hoe zou dat eruit zien?
DISNOVATION.ORG maakte het ‘spel’ Post Growth Toolkit waarmee je zo’n gedachte-experiment kunt uitvoeren.
Gerard Sonnemans, spelletjesfanaat
Tel uit je winst: de socialistische oorsprong van een kapitalistisch bordspel
Monopolie, het kapitalistische spel bij uitstek, is dat niet altijd geweest. Sterker nog, het spel vindt zijn oorsprong bij een feministische aanhangster van een nu vrijwel vergeten socialistische stroming. De twee varianten van het spel waren bedoeld om inzichtelijk te maken dat winstmaximalisatie door een enkeling leidt tot armoede voor velen. Het liep helaas anders, zoals blijkt uit de geschiedenis van het spel.
Monique Wessels, kinderloos kattenvrouwtje
Daybreak: een hoopgevend klimaatspel
Ik heb Daybreak gespeeld. Een bordspel waarin je al samenwerkend met elkaar klimaatverandering probeert te stoppen. Een prachtig spel. Winnen of verliezen doe je samen, je kunt het spelen als een samenwerkings- en strategiespel, maar zeker ook om jouw kennis in de volledige breedte van de klimaatproblematiek te vergroten.
Lees de recensie van deze aanrader
Maarten Steverink, Homo Ludens
Leve de SDG Boekenclub!
De jeugd heeft de toekomst en om ervoor te zorgen dat zij ook daadwerkelijk een toekomst hebben, zijn de Duurzame Ontwikkelingsdoelen in het leven geroepen. Deze Sustainable Development Goals (SDG’s) zijn in 2015 door de Verenigde Naties vastgesteld als doelstellingen voor een duurzamere wereld in 2030.
De SDG Boekenclub is een bijzondere boekenclub, speciaal opgericht om kinderen en jongeren door boeken kennis te laten maken met de principes van deze Duurzame Ontwikkelingsdoelen.
Liselotte Dessauvagie, bestuurslid van IBBY Nederland
Groeiende diversiteit bij nieuwe kinderboeken
Veel Nederlandse kinderboeken weerspiegelen het profiel van de grootste doelgroep: kinderen van witte, welgestelde (groot)ouders. Daar zit het geld om boeken te kunnen kopen en die aan hun kinderen op te dringen zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Het is een van de mechanismen die helpen om de welvaartskloof in stand te houden.
Ontgroei zaagt aan de poten van die status quo, omdat het besef groeit dat die een van de grootste obstakels vormt voor een rechtvaardige, duurzame wereld. Ook de kinderboekenwereld beweegt mee in die richting.
Gerard Sonnemans, kinderboekenschrijver
Eeuwige groei, een novelle over de groeipijnen van een reus
Een voorproefje en oproep voor meelezers
Safiya blijft groeien, steeds sneller. Dat baart haar vader Reginald Rich, een hypersuccesvolle marktanalist, grote zorgen. Door haar geweldige groeispurt beleeft ze allerlei avonturen. Zo krijgt ze haar eigen reality-programma, gaat ze werken als boormachine in een bruinkoolmijn en wordt ze beklommen als een berg.
Eeuwige Groei is een duizelingwekkende novelle over wat het betekent om te blijven groeien. De auteur, Arne Vermassen, neemt een duik in de experimentele fictie en geeft zo een unieke kijk op groeizucht in een veranderende wereld. Het is de literaire afdruk van een tijdperk gekenmerkt door bandeloze vooruitgang, waarin miljardairs raketten naar de ruimte lanceren, onmogelijke bouwprojecten als luchtspiegelingen uit de woestijn opdoemen en AI-technologie in oorlogsvoering wordt geïmplementeerd. De hele novelle staat in het teken van de exponentiële grafiek. Elk hoofdstuk verbeeldt een ander stadium in de groei van het hoofdpersonage.
Het eerste hoofdstuk, “0,10 nanometer”, kun je hier al lezen. Benieuwd naar hoe groot Safiya nu precies wordt? Welke absurditeiten ze nog ondergaat bij het groeien? Hoe de mensheid en de planeet reageren op zo’n groot iemand? Als je ervan overtuigd bent dat verbeelding essentieel is in de transitie naar een nieuw economisch model, dan is deze novelle voor jou. De auteur is op zoek naar lezers die vanuit hun interesse in ontgroei de novelle in haar ongepubliceerde vorm willen lezen en van feedback te voorzien.
Je kunt de auteur bereiken door een mailtje te sturen naar arne.vermassen@outlook.com.
Arne Vermassen, auteur van de novelle-in-wording
Sjoerd Kuyper: De grote vloed
De veelbekroonde kinderboekenschrijver Sjoerd Kuyper tackelt in zijn nieuwe jeugdroman De grote vloed de enorme dreigingen die boven ons hoofd hangen. Daarbij laat hij zien dat hij de zorgen van ontgroei deelt.
Is zijn bizarre – soms ronduit grimmige – aanpak een goede manier om de jeugd te stimuleren het destructieve tij te keren?
Lees de recensie op onze website
Gerard Sonnemans, collega-kinderboekenschrijver van Sjoerd Kuyper
Een rubriek met diverse tips van de redactie over interessante aan ontgroei verwante onderwerpen: voorbeelden, websites, films, tv-programma's, exposities of boeken. Door elkaar, voor elkaar. Heb je tips voor deze rubriek, laat het de redactie weten!
- Website IBBY International (International Board on Books for Young People - IBBY) is een internationaal netwerk van mensen wereldwijd, die zich inzetten om boeken en kinderen bijeen te brengen. Er is ook een Nederlandse afdeling.
- Inspirerend overzicht (pfd) Convention on Biological Diversity van 22 Engelstalige kinderboeken over biodiversiteit, natuur en milieu. (22 English children's books about biodiversity, nature and the environment.)
- Beweging Reclaim the Streets zet zich in diverse landen in voor gemeenschappelijk eigendom van publieke ruimtes – en verzet zich tegen de macht van het grootkapitaal en de globalisering.
- Reviews (vlogs) over het spel Money Maker, waarin je spelenderwijs leert hoe ziek ons bancaire systeem is.
- Website voor onderwijsprofessionals NIVOZ, met zeven videoportretten, waaronder Rudolf Steiner en Maria Montessori, Kees Boeke, Hannah Arendt en John Dewey; een pedagogische canon; en ook podcasts.
- Boek Generatie Angststoornis (2024) van hoogleraar Jonathan Haidt, over “...een pijnlijke paradox: terwijl we onze kinderen in de fysieke wereld meer en meer beschermen, laten we ze in de digitale wereld vogelvrij.” Inmiddels bekritiseren wetenschappers zijn onderzoeksmethoden maar steunen de voorgestelde maatregelen.
- Website Spinzi.nl, voor emancipatie, representatie en diversiteit in kinderboeken. Niet geactualiseerd na 2021 maar bevat relevante blogs en tips.
- De Tegentijd is een netwerk (met nieuwsbrief) van veranderaars, verbinders en verbeelders die hun krachten bundelen en elkaar helpen bij het redden van de wereld. De ideeën sluiten vaak aan op Ontgroeien. Een initiatief van de Turnclub.
- Vrijstad Christiana is een zelfverklaarde semi-onafhankelijke enclave in de Deense hoofdstad Kopenhagen, waar voertuigen met verbrandingsmotoren niet welkom waren.
- Youtube filmpje dat in <6,5 minuut Ontgroei helder uitlegt. De reclame duurt soms langer, helaas…
Agenda
- 5 oktober 2024, Brussel
Actie tegen fossiele subsidies
- 19-20 oktober 2024, Delft
Worlding Ecologies Symposium
- 6-7 november 2024, Bonn
Conferentie Ontwikkeling voorbij groei – mondiale en lokale perspectieven op rechtvaardige transities
Help ons ontgroei op de kaart te zetten
Met onze website en onze maandelijkse nieuwsbrief willen we ontgroei voor een groeiend publiek toegankelijk maken.
Door te laten zien dat ontgroei een duurzaam en kleurrijk alternatief voor de toekomst van onze wereldgemeenschap biedt, willen we de geesten rijp maken voor de noodzakelijke uitweg uit onze vastgelopen systemen.
Daarvoor hebben we jullie input nodig. Stuur je blogs, onderzoeken, recensies, ontgroei-events en andere inspirerende input naar redactie@ontgroei.nl.
Medewerkers aan deze Ontgroei-nieuwsbrief:
Maarten Steverink, Monique Wessels, Monique van Deursen, Verena Grill en Gerard Sonnemans,
Onafhankelijke burgers
Disclaimer
De opinies in de artikelen zijn die van de auteurs en vertegenwoordigen niet noodzakelijk het standpunt van Ontgroei.
Uitschrijven?
Mocht je het niet meer op prijs stellen berichten van ons te ontvangen, stuur dan een e-mail met als onderwerp ‘uitschrijven nieuwsbrief’.
Op de startpagina van onze website kun je je aanmelden voor de nieuwsbrief.