Overslaan en naar de inhoud gaan

Is ontgroei een oplossing voor bijna alles of een dwaalspoor?

2-3 minuten
Afbeelding
Logo De Correspondent

De Correspondent is een platform 'voor een nieuw soort journalistiek die niet meegaat in mediahypes, maar diepgravende verhalen maakt die helpen de wereld beter te begrijpen.' 
Veel van de artikelen en columns maken dat ook waar, maar op het onderwerp 'ontgroei' is al enige tijd een koers ingezet die niet zo behulpzaam is in het duiden van de allergrootste uitdagingen waar we wereldwijd voor staan.
Jesse Frederik en Rutger Bregman maakten al eerder een karikatuur van het ontgroei-gedachtegoed, als een onwenselijke en onhaalbare krimp van onze economie. 'Goede bedoelingen, goed verhaal - maar in werkelijkheid vormt een kleine economie grote problemen,' aldus Simon van Teutem in zijn column Is ontgroei een oplossing voor bijna alles of een dwaalspoor?. In zijn conclusie heeft het het zelfs over 'het troosteloze toekomstbeeld' van ontgroei. 
Groene groei en innovatie staan garant voor een verantwoorde, eindeloze groei van de economie, en zorgen voor het instandhouden van de verzorgingsstaat en een stralende toekomst voor het mondiale Zuiden.

Deze column van Van Teutem, net als eerdere stukken van de Correspondent over ontgroei, deed veel stof opwaaien binnen de Ontgroei-beweging. Het merendeel van de reacties onder de column sabelde de gehanteerde argumenten genadeloos neer.
Zo schreef Gerrit Stegehuis (medeoprichter van Ontgroei Nederland):
Beste mensen, koop allemaal zoveel mogelijk tv's (minder dan twee per jaar lijkt me een beetje asociaal), want dan betaal je meer belasting, en dan kunnen we meer windmolens bouwen. Kortom, zoals al vaker in de degrowth-beweging is opgemerkt, het is een raar systeem waarin je zoveel mogelijk zooi moet kopen die je niet nodig hebt, omdat je anders de zaken niet kunt betalen die je wel nodig hebt.
Het enige waar het artikel de mogelijkheid van voortdurende groei op baseert, is enige ontkoppeling van de uitstoot van broeikasgassen. Die is er inderdaad, maar gaat veel te traag om het nodige verschil te maken. En het gebruik van grondstoffen stijgt gewoon met de groei mee.
Wat betaalbaarheid betreft zou je de mogelijkheid van publieke geldschepping in de beschouwingen kunnen betrekken, in plaats van geldcreatie aan de banken over te laten, wat per definitie betekent dat geld wordt gecreëerd voor projecten die financieel renderen, ongeacht hun maatschappelijke of ecologische gevolgen, voor olie- of gaswinning dus bijvoorbeeld.
En de arme landen houden we nu wel arm, omdat er veel meer geld van 'Zuid' naar 'Noord' gaat dan andersom, via rentebetalingen en aflossingen, en via weggesluisde winsten. Wil je daar serieus iets over zeggen, dan mag je je er wel een beetje in verdiepen; zie bijv. dit artikel van Miriam Lang.
Het is onmogelijk om overal op te reageren, maar ik vind het een makkelijk, slecht en ongefundeerd artikel, dat ons echt niet verder helpt.

Postgroei-pleitbezorger Paul Schenderling liet van zich horen op Linkedin.

Wil je weten wat ontgroei precies inhoudt? Lees dan de Veelgestelde vragen op onze website.